ونتسی (پشتو: وڼېڅی) یا ترینو (پشتو: ترینو) که گاه خلگری (پشتو: څلګری) نیز نامیده میشود، یک گویش متمایززبان پشتو است که گاه یک زبان مستقل برشمرده میشود. ونتسی گاه با زبان پامیری مونجانی به جای پشتوی امروزی اشتراک دارد. این شاید نمایانگر شکل باستانیتر یا خیلی جوان پشتو باشد.
وضعیت زبان:
منطقه: بلوچستان و جنوب افغانستان سامانه نوشتاری: الفبای پشتو
شمار گویشوران: ناشناخته (۹۵٬۰۰۰ اشارهشده ۱۹۹۸)
تبار: هندواروپایی<هندوایرانی<ایرانی<ایرانی شرقی<شمال شرقی
<پشتو<ونتسی
ایزو۳_۶۳۹: wne
گلاتولوگ: wane1241
(glottolog.org/resource/languoid/id/wane1241)
این گویش توسط قبیله ترین در پاکستان و افغانستان، به ویژه در هرنای و چوتیر در شمال ایالت بلوچستان پاکستان، گفتگو میشود.ونتسی به دلیل کمبود توجه در معرض انقراض است.
لینک کوتاه شده مقاله:
whatsnet.ir/1401/11/18/post-13
پشتوی مرکزی (پشتو: منځنۍ پښتو) گروه گویشهای میانی زبان پشتو یعنی زدرانی، بنوزی و وزیری را در بر میگیرد.
وضعیت زبان:
زبان بومی در: پاکستان و افغانستان
قومیت: پشتون ها شمار گویشوران:۶٫۵۲ میلیون(۲۰۱۳)
تبار:هندواروپایی<هندوایرانی<ایرانی<ایرانیشرقی<شمالشرقی<پشتو<پشتویمرکزی
سامانه نوشتاری: الفبای پشتو(عربی)
تنظیم رسمی در: آکادمی علوم افغانستان
ایزو۳_۶۳۹: pst
(iso639-3.sil.org/code/pst)
گلاتولوگ: cent1973
(glottolog.org/resource/languoid/id/cent1973)
لینک کوتاه شده مقاله:
whatsnet.blogsky.com/1401/11/18/post-12
پشتوی جنوبی (پشتو: جنوبی/سهیلی پښتو) شامل گویشهای جنوب غربی (پشتو: سهیل لوېدیزه پښتو) و جنوب شرقی (پشتو: سهیل ختیځه پښتو) زبان پشتو میشود.
وضعیت زبان:
زبان بومی در: پاکستان و افغانستان قومیت: پشتون ها
شمار گویشوران: ۱۰٫۵ میلیون (۲۰۱۳)
تبار:هندواروپایی<هندوایرانی<ایرانی<ایرانیشرقی<پشتو<
<پشتویجنوبی سامانه نوشتاری: الفبای پشتو(عربی)
وضعیت رسمی: تنظیم شده توسط: آکادمیعلوم افعانستان
ایزو۳_۶۳۹: pbt
گلاتولوگ: sout2649
(glottolog.org/resource/languoid/id/sout2649)
لینک کوتاه شده مقاله:
whatsnet.ir/1401/11/18/post-11/2